معرفی رزا لوکزامبورگ
پست معرفی رزا لوکزامبورگ ، توسط سایت دانلود کتاب برای شما عزیزان تهیه شده است. رزا لوکزامبورگ، نویسنده، نظریهپرداز و یک انقلابی مارکسیست بود که نظریهی رادیکال او دربارهی دموکراسی سوسیالیستی در ابتدای قرن بیستم، در تقابل با اقتدارگرایی بلشویکی و رفرمیسم تکنوکراتیک قرار داشت.
این نویسندهی مبارز آلمانی – لهستانی که از تأثیرگذارترین اندیشمندان تاریخ مارکسیسم بهحساب میآید، بهخاطر نوشتن کتابهایی چون «درآمدی بر اقتصاد سیاسی» و «اصلاح یا انقلاب» شهرت دارد و آثارش منبعی مهم برای تأمل در مفهوم رهایی سوسیالیستی محسوب میشوند.
زندگینامه رزا لوکزامبورگ
رزا لوکزامبورگ (Rosa Luxemburg)، پنجم مارس سال 1871 میلادی در شهری کوچک از بخشهای تحت اشغال روسیه در کشور لهستان به دنیا آمد. او کوچکترین دختر از یک خانوادهی هفتنفره بود. پدر رزا بهعنوان یک یهودی سکولار، در زمینهی تجارت چوب فعالیت میکرد. این نویسندهی مارکسیست برای تحصیل در دورهی دبیرستان به شهر ورشو، پایتخت لهستان رفت و از همان زمان به عضویت گروههای چپ درآمد. این مبارز لهستانی در نوجوانی، چهار زبان زندهی دنیا را فراگرفت و رفتهرفته اشتیاق خود نسبت به نوشتن را آشکار ساخت.
رزا لوکزامبورگ در سال 1887 موفق به دریافت مدرک دیپلم از دبیرستان شد و پس از آن، فعالیتهای سیاسی خود را شدت بخشید. دو سال بعد، رزا بهعلت عضویت در گروههای چپ بازداشت شد؛ اما توانست از دست مأموران فرار کند و خود را از مرز آلمان به کشور اتریش برساند. لوکزامبورگ در آنجا تصمیم گرفت درس خود را ادامه دهد.
به همین دلیل وارد دانشگاه زوریخ شد و ابتدا رشتهی علوم طبیعی را برای ادامهی تحصیلاتش انتخاب کرد؛ اما چندی بعد تحصیل در رشتهی علوم سیاسی و اقتصاد را پی گرفت. پشتکار او، بهاندازهای بود که در سال 1897 میلادی، بهعنوان تنها دانشجوی دختر در دانشکده، موفق به دریافت مدرک دکترا شد و تحسین همگان را برانگیخت.
رزا لوکزامبورگ در سال 1893 یک حزب سیاسی به نام حزب سوسیال دموکرات پادشاهی لهستان یا SDKP را تشکیل داد و در همان سال، با شرکت در سومین کنگرهی بینالمللی کارگران سوسیالیست در زوریخ، سخنرانی پرشوری را در این جمع ایراد کرد. لوکزامبورگ در سال 1898 به کشور آلمان مهاجرت کرد و بعد از ازدواج با لئو جوگیچس، تابعیت این کشور را به دست آورد.
او در آلمان به فعالیتهای سیاسی خود را ادامه داد و در سال 1907، در کنگرهی بینالمللی سوسیالیست (بینالملل دوم) بههمراه ولادیمیر لنین، برنامهای جامع برای جنبش بینالمللی کارگری را تدوین کرد. رزا لوکزامبورگ در بهار سال 1914، بهدلیل سخنرانیهای ضدجنگ خود به زندان محکوم شد و مدتی را در بازداشت گذراند.
رزا لوکزامبورگ در ژوئیهی سال 1916 نیز مجدداً به زندان افتاد و اینبار تا نوامبر سال 1918 در بازداشت بهسر برد. بااینحال او در زندان نیز دست از فعالیتهای خود نمیکشید و در همان دوره با نوشتن چندین مقاله، از انقلاب روسیه حمایت کرد. البته لوکزامبورگ در همین مقالات، نسبت به اقتدارگرایی در حزب بلشویک و بستن فضای مطبوعات و اجتماعات توسط احزاب کمونیست هشدار داد. رزا پس از آزادی از زندان، مبارزات انقلابی خود را ادامه داد و کمی بعد، حزب کمونیست آلمان یا KPD را بنیان گذاشت. تداوم مبارزه و فعالیتهای سیاسی رزا لوکزامبورگ، خشم دولت آلمان را برانگیخت و سرانجام رزا را درحالیکه تنها 47 سال داشت، به کام مرگ کشاند. افسران واحد ضدانقلاب دولت وقت آلمان، در تاریخ 15 ژانویهی سال 1919، این نویسندهی مارکسیست را بههمراه کارل لیبکنشت، دیگر کمونیست انقلابی، در شهر برلین ترور کردند.
سیر نویسندگی رزا لوکزامبورگ
رزا لوکزامبورگ اولین کتاب خود با عنوان «توسعهی صنعتی لهستان (The Industrial Development of Poland)» را در سال 1898 میلادی منتشر کرد و دو سال بعد، کتاب «در دفاع از ملیت (In Defence of Nationality)» را به چاپ رساند. این نویسنده در سال 1900 میلادی، کتاب «اصلاح یا انقلاب» را بهعنوان اثری پیشرو در نظام فکری کمونیسم و در دفاع از انقلاب اجتماعی منتشر کرد. این نظریهپرداز بزرگ چپ، در سال 1901، کتاب «بحران سوسیالیستی در فرانسه (The Socialist Crisis in France)» را به چاپ رساند تا به پرسش مهم آن روزهای چپهای اروپا دربارهی حضور کمونیستها در ساختار دولت سرمایهداری پاسخ دهد.
رزا لوکزامبورگ کتاب بعدی خود را با عنوان «پرسشهای ساختاری در سوسیالدموکراسی روسیه (Organizational Questions of the Russian Social Democracy)» و در سال 1904 منتشر کرد. این اثر تحلیلی که نویسنده در آن به انتقاد از ولادیمیر لنین و جناح بلشویک حزب کارگر سوسیالدموکرات روسیه پرداخته بود، بعدها با عنوان «لنینیسم یا مارکسیسم؟ (Leninism or Marxism)» نیز به چاپ رسید. اثر بعدی این نویسندهی مارکسیست، «اعتصاب تودهای، حزب سیاسی و اتحادیههای کارگری (The Mass Strike, the Political Party and the Trade Unions)» نام داشت که در سال 1906 به چاپ رسید و تحلیلی دقیق دربارهی رویدادهای انقلابی روسیه در سال 1905 ارائه کرد.
رزا لوکزامبورگ در سال 1909، کتاب «مسئلهی ملی و خودمختاری (The National Question and Autonomy)» را منتشر کرد و به بررسی پرسشهایی دربارهی ماهیت ملت، حقوق ملی و خودمختاری پرداخت. لوکزامبورگ یک سال پس از آن، کتاب «اراده و عمل (Theory & Practice)» را به چاپ رساند و در سال 1913 به تأسی از کارل مارکس، کتاب «انباشت سرمایه» را در نقد و تبیین اقتصاد سرمایهداری منتشر کرد.
رزا لوکزامبورگ در دو سال پایانی عمر و تحتتأثیر انقلاب 1917 روسیه، دو کتاب با عناوین «انقلاب روسیه (The Russian Revolution)» و «تراژدی روسیه (The Russian Tragedy)» را به انتشار رساند و در آنها، به ارائهی تحلیلی درخشان از سیاستهای اجراشده به دست حزب بلشویک که قدرت را در روسیه به دست گرفته بودند، پرداخت. افزون بر این آثار، در دهههای پس از مرگ این نویسنده، چهار کتاب دیگر او نیز منتشر شدند؛ آثاری که برگرفته از سخنرانیهای رزا لوکزامبورگ در گردهماییهای حزبی و کلاسهای درس او بودند. ازجملهی این کتابها میتوان به «مجموعه آثار (Gesammelte Werke)»، «مجموعه نامهها (Gesammelte Briefe)» و «آثار کامل رزا لوکزامبورگ (The Complete Works of Rosa Luxemburg)» اشاره کرد.
بهترین کتابهای رزا لوکزامبورگ
کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی (Economic writings)، جلد اول از «آثار کامل رزا لوکزامبورگ» است و از بهترین کتابهای این نویسندهی لهستانی – آلمانی بهحساب میآید. این اثر تحلیلی، در شش فصل تدوین شده و نویسنده در آن، به طرح و تحلیل مباحثی مانند اقتصاد سیاسی، تاریخ اقتصاد، تولید کالایی، کار مزدی و گرایشهای اقتصاد سرمایهداری پرداخته است. لوکزامبورگ تلاش کرده تا در این کتاب، محدودیتهای نظام سرمایهداری و موضوع بازتولید گسترده را توضیح دهد.
کتاب اصلاح یا انقلاب (Social Reform or Revolution)، اثر مهم رزا لوکزامبورگ است که در نقد اصلاحات قطرهچکانی به نگارش درآمده و در آن تأکید شده که برای ساختن یک جامعهی سوسیالیستی، راهی جز انقلاب پرولتاریایی وجود ندارد. نویسنده در این کتاب به مباحثی مانند تطبیق سرمایه، ارتباط سرمایهداری و دولت، توسعهی اقتصادی و سوسیالیسم، نتایج اصلاحطلبی اجتماعی و ماهیت کلی اصلاحطلبی و نقش تعاونیها و اتحادیهها در دموکراسی میپردازد.
کتاب انباشت سرمایه (The Accumulation of Capital) اثر روشنگرانهی رزا لوکزامبورگ در نقد نظام سرمایهداری بهحساب میآید که اهداف امپریالیستی این سیستم در تضعیف و انهدام نظام اقتصادی کشورهای ضعیف را بهخوبی نمایان میسازد. نویسنده در این اثر تحلیلی، استدلال میکند که نظام سرمایهداری، بهمنظور دسترسی به بازار مصرف در کشورهای غیرسرمایهداری، کالاهای مازاد خود را در این جوامع عرضه میکنند و باعث نابودی سیستم اقتصادی آنها میشود.
سبک نگارش و دیدگاههای رزا لوکزامبورگ
رزا لوکزامبورگ در بسط و گسترش بعضی از مهمترین مباحث اقتصادی و سیاسی در ابتدای قرن بیستم بسیار تأثیرگذار بود و نظریاتش منجربه بسط و تقویت چارچوبهای تفکر مارکسیستی و سوسیالیستی شد. ازجمله مباحثی که این نویسنده در کارهای به آنها میپرداخت، نقد سرمایهداری و پویایی انباشت سرمایه، توسعهی جهانیسازی و رابطهی آن با استعمار و امپریالیسم، حدود خودمختاری ملی، رابطهی انقلاب با دموکراسی، چالشهای اصلاحات پارلمانی، نقش اعتصابات و اتحادیههای کارگری در سازمانهای سیاسی و نقد فمینیسم لیبرال بود.
رزا لوکزامبورگ از آزادی دفاع میکرد و آن را بهعنوان شکلی از خودمختاری فردی و جمعی بازشناسی میکرد که تنها در یک جامعهی سوسیالیستی دموکراتیک قابلتحقق است. رزا سرانجام، جان خود را نیز در راه این آرمان فدا کرد. این نویسندهی لهستانی، جزو پیشروترین اندیشمندان قرن بیستم در نقد همزمان نظام سرمایهداری و سوسیالیسم اقتدارگرای بوروکراتیک بود. تلاشهای لوکزامبورگ برای بسط اندیشهی دموکراسی از طریق انقلاب سوسیالیستی، منبع الهامی مستمر برای تأمل در معنای رهایی سوسیالیستی به شمار میرود.
رزا لوکزامبورگ از نگاه دیگران
فرانتس مرینگ، منتقد ادبی، مورخ، نویسنده و از رهبران سوسیالدموکراتهای آلمانی دربارهی لوکزامبورگ میگوید: رزا لوکزامبورگ درخشندهترین اندیشمند در بین همهی وارثان مارکس و انگلس بود.
برتولت برشت، در سال 1919 میلادی و پس از قتل رزا لوکزامبورگ، یادبودی شاعرانه بهافتخار این نویسنده نوشت که کرت ویل، بعدها آن را به یک موسیقی با عنوان «مرثیهی برلین» تبدیل کرد: «رزای سرخ هماکنون ناپدید شده است / و جایی که او دراز میکشد از نظر پنهان است / به فقیران گفت زندگی یعنی چه / بنابراین ثروتمندان او را از بین بردند.»
جملات برگزیده رزا لوکزامبورگ
نگاهی به جهان پیرامون ما در این لحظه، نشان میدهد که فروکاست جامعهی بورژوایی به بربریت به چه معناست: چراکه این جنگ قهقرایی به بربریت میانجامد. تردیدی نیست که پیروزی امپریالیسم به نابودی تمدن میانجامد. (جزوهی ژونیوس)
منظور ما از اقتصاد سیاسی، نظریهی حیات اقتصاد ملی، نظریهی قوانین توسعهی اقتصاد ملی و نظریهی حیات اقتصادی ملت است. این علم همچون تمامی علوم مرتبط با حیات ملی، از یکجهت با تأمل در باب فرد انسانی ارتباط مییابد و از جهتی دیگر به بررسی کل نوع بشر بسط پیدا میکند. (کتاب درآمدی بر اقتصاد سیاسی)