معرفی ایمانوئل کانت
پست معرفی ایمانوئل کانت ، توسط سایت دانلود کتاب برای شما عزیزان تهیه شده است. ایمانوئل کانت فیلسوف، ریاضی‌دان و ستاره‌شناس آلمانی سده‌ی هجدهم میلادی است که به‌خاطر نقش مؤثر خود در پایه‌گذاری فلسفه‌ی مدرن غرب و تألیف کتاب‌هایی چون «نقد عقل محض» و «درس‌های فلسفه‌ی اخلاق»، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین فلاسفه‌ی تمام دوران شناخته می‌شود.
کانت بر شکل‌گیری چارچوب فکری بسیاری از فیلسوفان پس از خود، ازجمله هگل نقش به‌سزایی داشت و با سه‌گانه‌ی نقد خود، دریچه‌ای جدید از ادراک و معرفت‌شناسی را بر انسان مدرن گشود.
زندگینامه ایمانوئل کانت
ایمانوئل کانت (Immanuel Kant) بیست‌ودوم آوریل سال 1724 میلادی در خانواده‌ای آلمانی و پروتستان به دنیا آمد. زادگاه این نویسنده در کونیگسبرگ، روستایی در نزدیکی ساحل جنوب‌شرقی دریای بالتیک بود که درآن‌زمان پایتخت پروس شرقی به‌حساب می‌آمد؛ اما امروزه بخشی از کشور روسیه است. خانواده‌ی این نویسنده جزو طبقه‌ی متوسط بودند و به عقاید مذهبی خود پایبندی داشتند.
به‌همین‌خاطر کانت در دوره‌ی کودکی افزون بر تحصیل در یک مدرسه‌ی دینی، تحت آموزش‌ها و سنت‌های سخت‌گیرانه‌ی مذهبی خانواده‌ی رشد کرد. این فیلسوف بزرگ در سن شانزده‌سالگی، برای ادامه‌ی تحصیل در دانشگاه کونیگسبرگ ثبت‌نام کرد و پس از فارغ‌التحصیلی نیز تا دهه‌ی پایانی عمر خود، به‌عنوان یکی از اساتید آن‌جا به تدریس مشغول شد.
ایمانوئل کانت در دوره‌ی تحصیل از شیوه‌ی آموزش‌های مذهبی حاکم بر مدارس و دانشگاه‌ها دلِ خوشی نداشت و بسیاری معتقدند تأکید او در آثارش بر عقل محض و خودمختاری، به جای احساسات و وابستگی به اقتدار، بازتابی از واکنش او در سن جوانی به آموزه‌های سخت‌گیرانه و سرکوب‌گرانه‌ی دینی است.
این نویسنده و فیلسوف آلمانی بعد از ورود به دانشگاه، به‌سرعت رشته‌ی تحصیلی خود را از ادبیات کلاسیک به فلسفه تغییر داد و به‌صورت جدی مطالعه‌ی زیرشاخه‌های این رشته را که در آن‌زمان به ریاضیات، فیزیک، منطق، متافیزیک، اخلاق و قانون طبیعی دسته‌بندی می‌شد، پی گرفت. کانت در این دوره با اندیشه‌های جان لاک، دیوید هیوم و آیزاک نیوتن آشنا شد و رفته‌رفته نوشتن آثار فلسفی خود را آغاز کرد.
سیر نویسندگی ایمانوئل کانت
امانوئل کانت اولین کتاب خود را در سال 1749 با عنوان «افکاری در مورد برآورد واقعی نیروهای زنده (Thoughts on the True Estimation of Living Forces)» به چاپ رساند و سپس در سال 1755 سه اثر علمی دیگر را منتشر ساخت که یکی از آن‌ها «تاریخ جهانی طبیعت و نظریه‌ی آسمان‌ها (Universal Natural History and Theory of the Heavens)» نام داشت؛ کتابی که بعدها زمینه‌ساز پیدایش نظریه‌ی شکل‌گیری سحابی‌ها شد. این نویسنده در این زمان در یک مدرسه‌ی خصوصی تدریس می‌کرد و کمی بعد نیز موفق شد مدرک فارغ‌التحصیلی خود را از دانشگاه دریافت کند.
ایمانوئل کانت سپس به‌صورت جدی به مطالعه‌ی آثار فلسفی روی آورد و در اوایل دهه‌ی 1760 میلادی، مجموعه‌ای از آثار مهم خود در زمینه‌ی فلسفه را به چاپ رساند.
از جمله‌ی این آثار می‌توان به «تنها استدلال ممکن در حمایت از اثبات وجود خدا (The Only Possible Argument in Support of a Demonstration of the Existence of God)»، «مشاهداتی درباره‌ی احساسات زیبا و متعالی (Observations on the Feeling of the Beautiful and Sublime)»، «تمایز اصول الهیات طبیعی و اخلاق (Inquiry Concerning the Distinctness of the Principles of Natural Theology and Morality)» و «رویاهای یک روح مشاهده‌گر (Dreams of a Spirit-Seer)» اشاره کرد.
ایمانوئل کانت در سال 1775 میلادی جنجالی‌ترین اثر خود با عنوان «در باب نژادهای مختلف انسان (On the Different Races of Man)» را منتشر کرد؛ کتابی که بعدها بسیار موردانتقاد قرار گرفت و موجب شد که بسیاری از فیلسوفان او را به‌عنوان یکی از اولین نظریه‌پردازان نژادپرستی مدرن علمی معرفی کنند.
دلیل این اتهام این بود که کانت در این اثر خود، سلسله‌مراتبی از سرشت انسان‌ها را بر اساس رنگ پوستشان تعیین می‌کند و آن‌ها را در چهار دسته‌ی اروپایی‌های سفید، آسیایی‌های زرد، آفریقایی‌های سیاه و آمریکایی‌های سرخ طبقه‌بندی می‌کند. بااین‌حال این فیلسوف آلمانی، یک‌دهه بعد با تجدیدنظر درباره‌ی این تئوری جنجالی، کتاب «صلح دائمی: طرحی فلسفی (Perpetual Peace: A Philosophical Sketch)» را منتشر نمود و در آن، نظریه‌ی سلسله‌مراتب نژادی را رد کرد.
ایمانوئل کانت در سال 1781 میلادی مشهورترین اثر خود به نام «نقد عقل محض» را به چاپ رساند. برخی از شارحان و مفسران آثار کانت، این کتاب که در باب توانایی‌ها و محدودیت‌های قوه‌ی عقل بشری بحث می‌کند را اولین‌جلد از سه‌گانه‌ی نقد او به‌حساب می‌آورند.
امانوئل کانت پس از این اثر مشهور، سه عنوان دیگر از مهم‌ترین آثار خود، با نام‌های «بنیانگذاری برای مابعدالطبیعه اخلاق»، «بنیانگذاری برای مابعدالطبیعه علوم طبیعی (Metaphysical Foundations of Natural Science)» و «تمهیدات: مقدمه‌ای برای هر مابعدالطبیعه آینده (Prolegomena to Any Future Metaphysics)» را در میانه‌های دهه‌ی 1780 میلادی منتشر کرد و نام خود را به‌عنوان فیلسوفی بزرگ بر سر زبان‌ها انداخت.
در پایان دهه‌ی 1780 میلادی ایمانوئل کانت «ویرایش دوم کتاب نقد عقل محض (Second edition of the Critique of Pure Reason)» را به‌عنوان نسخه‌ی کامل اثر مهم پیشین خود به چاپ رساند و در ادامه‌ی آن دو کتاب برجسته‌ی «نقد عقل عملی (Critique of Practical Reason)» و «نقد قوه‌ی حکم» را منتشر ساخت.
این فیلسوف بزرگ عصر روشنگری که اکنون تمرکز خود را بر نظریه‌پردازی در فلسفه‌ی مدرن قرار داده بود، کتاب‌های «دین در محدوده‌ی عقل تنها (Religion within the Bounds of Bare Reason)»، «درس‌های فلسفه‌ی اخلاق (Eine vorlesung Kants uber ethik)» و «انسان‌شناسی از دیدگاه عملی (Anthropology from a Pragmatic Point of View)» را نیز در ادامه‌ی مسیر تألیف آثار خود، به چاپ رساند.
ایمانوئل کانت، نظریه‌پرداز ایده‌آلیسم استعلایی، در دو دهه‌ی پایانی عمر هفتادونه‌ساله‌اش، کتاب‌هایی مانند «نزاع دانشکده‌ها (Conflict of Faculties)» و «منطق (Logic)» را منتشر کرد و در سال 1796 نیز از سِمت استادی خود در دانشگاه کونیگسبرگ بازنشسته شد.
این نویسنده و فیلسوف بزرگ آلمانی تا زمان مرگ به مطالعات خود در زمینه‌ی فلسفه ادامه داد؛ هرچند برخی تاریخ‌نگاران معتقدند که نشانه‌هایی غیرقابل‌انکار از پریشان‌گویی در سال‌های پایانی عمر او وجود دارد. سرانجام ایمانوئل کانت پس از نزدیک به هشت دهه زندگی پربار، با برجای‌گذاشتن میراثی گران‌قدر از خود در زمینه‌های فلسفه، اخلاق و منطق، در دوازدهم فوریه‌ی سال 1804 میلادی و در آستانه‌ی هشتادسالگی درگذشت.
بهترین کتاب‌های ایمانوئل کانت
کتاب نقد عقل محض (Critique of Pure Reason)، مشهورترین و مهم‌ترین اثر ایمانوئل کانت، اثری گران‌قدر و جریان‌ساز در تاریخ فلسفه‌ی کلاسیک آلمانی به‌حساب می‌آید. نویسنده در این کتاب فلسفی تردیدی جدی در نظریه‌ی جان لاک، فیلسوف مشهور انگلیسی، در باب تجربی‌بودن ذهنیات انسان ایجاد کرد. او با تقسیم‌بندی مفاهیم ذهنی بنیادین، نظیر مکان و زمان به چهار دسته‌ی کمیت، کیفیت، نسبت و جهت، تلاش می‌کند تا نشان دهد که ادراک انسان با درهم‌آمیختگی داده‌های تجربی برگرفته از حواس پنج‌گانه‌ی او با این مفاهیم بنیادین، به قوام می‌رسد.
این اثر کانت در زمان انتشار بسیار نوآورانه محسوب می‌شد. بسیاری از متفکران بزرگ ازجمله فریدریش نیچه معتقدند که کتاب نقد عقل محض باعث اعتلای فلسفه‌ی قاره‌ای شده است. این کتاب ارزشمند با عنوان «سنجش خرد ناب» و با ترجمه‌ی میرشمس‌الدین ادیب سلطانی نیز به زبان فارسی ترجمه شده است.
کتاب بنیانگذاری برای مابعدالطبیعه اخلاق (Eine vorlesung Kants uber ethik)، اثر ایمانوئل کانت، یکی از مهم‌ترین آثار فلسفی تاریخ به‌شمار می‌رود که تاکنون در زمینه‌ی اخلاق نوشته شده است. نویسنده این کتاب خود را اثری در زمینه‌ی اخلاق بنیادی می‌داند و تلاش می‌کند تا در آن، اصول اساسی اخلاق را توضیح دهد.
کانت در این اثر فلسفی خود، اخلاق را به‌مثابه‌ی یک مؤلفه‌ی تجربی بازتعریف می‌کند که با توجه به اقتضائات طبیعت انسانی، به ارتقای رفاه و آسایش انسان تمایل دارد. این فیلسوف آلمانی با تأکید بر اینکه تنها ابزار مناسب برای بررسی اخلاق، تأمل عقلی پیشینی است، بر الزام‌آور و ضروری‌بودن اخلاق در جهان تأکید می‌کند و معتقد است اصول اخلاقی را نمی‌توان برحسب شرایط تغییر داد.
کتاب نقد قوه‌ی حکم (Critique of Judgment) از امانوئل کانت، سومین اثر این نویسنده در سه‌گانه‌ی نقد به‌حساب می‌آید. این کتاب، قواعد و اصول حاکم بر قوه‌ی داوری را به دو بخش نقد داوری زیبایی‌شناختی و نقد قضاوت غایت‌شناختی تقسیم می‌کند و در هر بخش نیز به صورت‌بندی انواع قضاوت می‌پردازد. کانت قوه‌ی حکم را مرتبط با احساس لذت و درد صورت‌بندی می‌کند و مبنای پنهان قوه‌ی داوری را نیز غایت‌مندی طبیعت به دو صورت انتزاعی (ذهنی) و انضمامی (عینی) می‌داند.
سبک نگارش و دیدگاه‌های ایمانوئل کانت
امانوئل کانت بزرگ‌ترین فیلسوف در فلسفه‌ی مدرن به‌حساب می‌آید؛ چراکه او با درهم‌آمیختن عقل‌گرایی و تجربه‌گرایی مدرن اولیه، به‌نوعی فلسفه‌ی مدرن قاره‌ای را پایه گذاشت. این نویسنده‌ی آلمانی با نظریه‌ی خود با عنوان فلسفه‌ی انتقادی، تأثیری عمیق بر تحول متافیزیک، معرفت‌شناسی، اخلاق و فلسفه‌ی سیاسی در غرب گذاشت. این فیلسوف معتقد بود که ادراک انسان، منشأ قوانین کلی طبیعت است و تجربه‌های ما را شکل می‌دهد. کانت منشأ اخلاق را نیز عقل انسان می‌خواند و به‌طور کلی قوه‌ی تعقل را مبنای اعتقاد به خداوند، آزادی و جاودانگی به‌حساب می‌آورد.
ایمانوئل کانت دانش، اخلاق و باور دینی را مؤلفه‌هایی سازگار و مطمئن می‌خواند؛ چراکه به‌زعم او همه‌ی این‌ها بر پایه‌ی خودمختاری انسان استوار هستند. در کنار این موارد کانت اولین نظریه‌پرداز سحابی‌ها، به‌عنوان مبدأ شکل‌گیری منظومه‌ی خورشیدی شناخته می‌شود که در علوم مختلفی مانند ریاضیات، ستاره‌شناسی و معرفت‌شناسی علمی نیز پیشرو و نظریه‌ساز بود. آثار این اندیشمند به‌رغم پیچیدگی‌های غیرقابل‌انکارشان، از مهم‌ترین منابع فلسفه‌ی مدرن غرب به‌حساب می‌آیند.
ایمانوئل کانت از نگاه دیگران
ایمانوئل کانت یکی از بزرگ‌ترین فلاسفه‌ی تاریخ است. (مایکل سندل)
کانت تأثیرگذارترین فیلسوف دوران مدرن است. (فریدریش نیچه)
کانت به‌حق، به‌عنوان پدر فلسفه‌ی مدرن شناخته می‌شود. (جان دیویی)
اگر ایمانوئل کانت نبود، ما همچنان در تاریکی به تفلسف می‌پرداختیم. (آرتور شوپنهاور)
اگر بخواهیم درباره‌ی اخلاق و ارزش‌ها صحبت کنیم، باید به نظریه‌های ایمانوئل کانت رجوع کنیم. (جان استوارت میل)
کانت به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین فلاسفه‌ی تاریخ، با ارائه‌ی دیدگاه‌های نوین و پیشرفته در زمینه‌ی اخلاق و فلسفه، تأثیری به‌سزا در تفکرات ما داشته است. (هربرت اسپنسر)
جملات برگزیده ایمانوئل کانت
عقل بشر در یکی از انواع شناخت‌های خود، این تقدیر به‌خصوص را دارد که پرسش‌هایی برایش مطرح می‌شوند که عقل نمی‌تواند از آن‌ها چشم بپوشد، زیرا این مسائل به‌وسیله‌ی خود طبیعتِ عقل در برابرش نهاده شده‌اند؛ اما عقل قادر به پاسخ به آن‌ها نیست، زیرا این پرسش‌ها از کل ظرفیت عقل بشری فراتر می‌روند. (کتاب نقد عقل محض)
حتی در عمیق‌ترین رساله‌ها، قاعده‌ی جامعیت همواره اقتضا نمی‌کند که هر مفهوم مورداستفاده‌ای بسط یابد یا تعریف شود. این اقتضا به‌ویژه هنگامی منتفی است که شخص مطمئن باشد مفهوم روشن و ساده در بستری که به کار می‌رود به‌خودی‌خود هیچ بدفهمی‌ای پدید نمی‌آورد. چنین است درباره‌ی مسّاحی که با یقین تمام به نهفته‌ترین خواص و روابط آنچه ممتد است، پی می‌برد؛ ولو تنها از مفهوم ساده‌ی مکان بهره برده باشد. (کتاب سه رساله پیشانقدی (Three Foreword Treatises))
ایمانوئل کانت در میان ایرانیان
امانوئل کانت در دهه‌ی پایانی عمر، شیفته‌ی اندیشه‌های زرتشت شد و نام این پیامبر ایرانی را در دو اثر خود نیز ذکر کرد.
