معرفی علی محمد افغانی

پست معرفی علی محمد افغانی ، توسط سایت دانلود کتاب برای شما عزیزان تهیه شده است. علی محمد افغانی (زادهٔ ۱۱ دی ۱۳۰۳ در کرمانشاه) از نویسندگان نامدار ایرانی و نویسندهٔ رمان «شوهر آهو خانم» است.متولد ۱۱ دی ماه ۱۳۰۳ در شهر کرمانشاه و نویسنده نخستین رمان واقعی به زبان فارسی (شوهر آهو خانم) است.

افغانی عضو سازمان نظامی حزب توده ایران بوده که در سال ۱۳۳۳ دستگیرشده و در دورهٔ پهلوی ۵ سال را در زندان به سر برده است. وی هم اکنون در آمریکا زندگی می کند و به دلیل مجوز نگرفتن آثار اخیرش از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سرگرم نگارش به زبان انگلیسی می باشد. وی چندی پیش نوشتن زندگی نامهٔ خود را به زبان انگلیسی به پایان رسانده است.

زندگینامه علی محمد افغانی

علی محمد افغانی (Ali Mohammad Afghani) در تاریخ 11 دی 1303 در شهر کرمانشاه متولد شد. برای یادگیری خواندن و نوشتن، ابتدا به مکتب‌خانه و سپس به مدرسه رفت. تحصیلات متوسطه را هم در کرمانشاه به پایان رساند و سپس راهی تهران شد.

با توجه به شرایط مالی و اقتصادی و برای تأمین مخارج زندگی، علی‌ محمد افغانی ورود به دانشکده‌ی افسری ارتش را انتخاب کرد. در این دانشکده شاگرد ممتاز شد و به همین دلیل او را به آمریکا اعزام کردند. این سفر او را بیش از پیش با جهان ادبیات و مفهوم «رمان» آشنا کرد.

وقتی علی‌ محمد افغانی در سال 1333 به ایران و کرمانشاه بازگشت، به دلیل گرایش به سازمان نظامی حزب توده‌ی ایران، توسط مأموران حکومت نظامی دستگیر شد و او را به تهران منتقل کردند. در دادگاه بدوی به اعدام محکوم شد اما در دادگاه تجدید نظر، حکم حبس ابد گرفت و به زندان قصر منتقل شد.

علی‌ محمد افغانی تا سال 1357 و سقوط رژیم شاه به دست مردم، در زندان ماند و مشهورترین اثر خود، رمان «شوهر آهو خانم»، را در زندان نوشت.

بهترین کتاب‌های علی محمد افغانی
هر یک از آثار علی‌ محمد افغانی از زاویه‌ای دارای اهمیت و به نوعی «بهترین» کتاب او هستند. با این حال اگر بخواهیم دست به انتخاب یک فهرست از بهترین کتاب‌های علی‌ محمد افغانی بزنیم، می‌توانیم به عناوین زیر اشاره کنیم:

کتاب شوهر آهو خانم: داستان این کتاب در سال 1313 در کرمانشاه اتفاق می‌افتد. مضمون اصلی این کتاب رنج و دردهای عمیق زنان جامعه‌ی ایران در آن سال‌هاست. از این کتاب، در سال 1347 فیلمی با همین عنوان و به کارگردانی و نویسندگی داوود ملاپور و بازیگری مهری ودادیان ساخته شد.

کتاب شلغم میوه‌ی بهشته: داستان کوتاهی ا‌ست که زندگی دو خانواده را در محله‌ای در جنوب تهران و حوالی دهه‌ی 50 روایت می‌کند و ضمن بیان تفاوت‌ها و اختلاف‌نظرهای این دو خانواده، به شرایط اجتماعی و سیاسی این دوران می‌پردازد.

کتاب سیندخت: یکی دیگر از آثار علی‌ محمد افغانی است که تصویری واضح از وضعیت اجتماعی دهه‌ی 50 به مخاطب می‌دهد. علی‌ محمد افغانی در این کتاب به روایت داستانی اجتماعی در شهر اهواز می‌پردازد. بهمن فرزاد، مدیر کارخانه‌ی روغن موتور اهواز، به دختری به نام سیندخت که در همان کارخانه کار می‌کند علاقه‌مند می‌شود و سیندخت که سختی‌ها و ناملایمات فراوانی در زندگی‌اش دیده، سعی می‌کند تا او را از این عشق منصرف کند.

کتاب شادکامان دره‌ی قره‌سو: روایت یک جوان نوزده‌ساله‌ی کرمانشاهی به نام بهرام است که با پدرش برای ساخت سدی بر روی رودخانه‌ی قره‌سو کار می‌کند، سدی که خان روستا دستور ساخت آن را داده ‌است و بهرام با رفت‌وآمدهایی به خانه‌ی او، عاشق دخترش، سروناز، شده است.

کتاب همسفرها: مجموعه‌ای از سه داستان کوتاه به ‌نام‌های «آنتونیوی دلاور»، «همسفرها» و «افسانه‌ی بنی‌طی» است. در هر یک از این داستان‌ها علی‌ محمد افغانی به نوعی به مفهوم سفر می‌پردازد.

سبک نگارش و دیدگاه‌های علی محمد افغانی
کتاب‌های علی‌ محمد افغانی اشاراتی بی‌پرده به اوضاع نابسامان اجتماعی، تبعیض‌های جنسیتی، و اخلاق و سیاست دارند. حضور پررنگ زنان تقریباً در تمام آثار او دیده می‌شود. شخصیت‌های زن داستان‌های او از دل واقعیت اطرافش بیرون آمده‌اند و بازتابی از تمام دردها و رنج‌های زنان جامعه‌ی او هستند. زنانی که اگرچه ممکن است عامی به نظر برسند و سواد چندانی نداشته باشند، دوراندیشی و نقش تعیین‌کننده‌ی آن‌ها در خانواده غیر قابل کتمان است.

از همین نکته که رمان «شوهر آهو خانم» در زندان نوشته شده است می‌توان دریافت که علی‌ محمد افغانی نویسنده‌ی روزهای سخت است. در اغلب کتاب‌های او نیز می‌توان شخصیت‌هایی را پیدا کرد که در اوضاع نابسامان اجتماعی، شرایط را تاب می‌آورند و دست از تلاش و کوشش برنمی‌دارند.

علی محمد افغانی از نگاه دیگران
محمدعلی اسلامی ندوشن در مجله‌ی یغما، به کتاب «شوهر آهو خانم» اشاره کرده‌ است و این کتاب را نشانه‌ای از این موضوع می‌داند که در عین ناامیدی هنوز می‌توان به آینده‌ی ایران امیدوار بود و انتظار شگفتی داشت.

همچنین نجف دریابندری که ارتباط عمیقی با علی‌ محمد افغانی داشت، در خصوص کتاب «شوهر آهو خانم» گفته ‌است که این کتاب توانسته از زندگی مردم عادی تراژدی عمیقی پدید بیاورد و تصویرسازی‌های آن برای مخاطب تداعی‌کننده‌ی آثار انوره دوبالزاک و لئو تولستوی هستند.

سیروس پرهام، منتقد مطرح ادبی، انتشار کتاب «شوهر آهو خانم» را خلق بزرگ‌ترین رمان فارسی‌زبان به دست تواناترین داستان‌نویس ایرانی دانسته است.

حقایقی جالب درباره علی محمد افغانی

علی‌ محمد افغانی ابتدا کتاب «شوهر آهو خانم» را با سرمایه‌ی شخصی و در 2000 نسخه منتشر کرد. پس از اینکه این رمان مورد استقبال مردم قرار گرفت، ناشران مختلف توزیع و انتشار آن را قبول کردند.
علی‌ محمد افغانی در مصاحبه‌ای گفته است که مأموران زندان به او اجازه‌ی نوشتن کتاب را نمی‌دادند، به همین دلیل او با گذاشتن یک لغت‌نامه‌ی انگلیسی مقابلش، وانمود می‌کرد که در حال ترجمه‌ی یک کتاب است.

بیوگرافی علی‌محمد افغانی
علی‌محمد افغانی در یازدهم دی‌ماه سال ۱۳۰۳ متولد شد. پدر او حسینقلی اصالتا اصفهانی بود که به‌جبر دیار خود را ترک کرده بود. حسینقلی افغانی پس از مدتی حضور در عتبات به کرمانشاه رفت و در این شهر ماندگار شد. مادر علی‌محمد افغانی نیز صغری نام داشت که در کرمانشاه با پدر او حسینقلی آشنا شده بود. آن‌دو در کرمانشاه با هم ازدواج کردند و علی‌محمد نیز در کرمانشاه به دنیا آمد.

علی‌محمد افغانی خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه آموخت، پس از آن به مدرسه رفت و تا دوره‌‌ی متوسطه‌اش را در کرمانشاه گذراند و پس از آن برای ادامه‌ی تحصیل به تهران رفت. او به دلیل عدم تمکن مالی مجبور شد به دانشکده‌ی افسری برود. پس از این‌که به عنوان دانشجویی ممتاز فارغ‌التحصیل شد، برای ادامه‌ی تحصیلات عالیه‌ی خود به آمریکا فرستاده شد. حضور در آمریکا فرصتی گرانبها بود تا با ادبیات انگلیسی آشنا شود. به گفته‌ی خودش در آمریکا بود که با رمان آشنا شد و ادبیات مدرن را شناخت.

افغانی مثل بسیاری از جوانان تحصیل‌کرده‌‌ی دوره‌ی خود به حزب توده گرایش پیدا کرده بود. حزبی قدرتمند که در میان نیرو‌های ارتش نیز پایگاهی قوی ایجاد کرده و سازمان نظامی خود را پایه گذاشته بود. افغانی در سال ۱۳۳۳ به ایران بازگشت و با دختر عموی خود ازدواج کرد. چندی بیش از بازگشتش به کرمانشاه نگذشته بود که به دلیل عضویت در سازمان نظامی حزب توده‌ی ایران بازداشت شد. پس از انتقالش به تهران و برگزاری دادگاه نظامی، حکم اعدام گرفت اما به همراه عده‌ای دیگر از افسران هم‌حزبی خود با یک درجه تخفیف به حبس ابد محکوم شد. تخفیفی که به گفته‌ی اسدالله علم ناشی از فشار‌های بین‌المللی بر حکومت شاه بود. او در زندان قصر به فعالیت ادبی خود و آموزش زبان انگلیسی و فراگیری زبان فرانسوی مشغول شد. اما مهم‌ترین اتفاق زندان برای او و ادبیات ایران، نوشتن اولین رمانش شوهر آهو خانم بود، رمانی که به گفته‌ی او به دلیل ممانعت ماموران زندان و سخت‌گیری‌شان و بازرسی نوشته‌هایش، مخفیانه و در پوشش خواندن یک دیکشنری انگلیسی به نگارش درآمد.

شوهر آهو خانم که از سوی برخی اولین نمونه‌ی رمان فارسی خوانده شده است، در سال ۱۳۴۰ به انتشار رسید. علی محمد افغانی پس از نوشتن کتاب خود دست به کار انتشار آن شد و با سرمایه‌ی شخصی اقدام به چاپ کتاب کرد. این حرکت جسورانه، ثمربخش بود و منجر به اسقبال کم‌نظیر از رمانش شد. پس از این استقبال، ناشران مجاب به انتشار رمان شدند و هزاران نسخه از آن پیش و پس از انقلاب وارد بازار شد و اقبال خوانندگان را به‌طور مداوم به همراه داشت. شوهر آهو خانم داستانی اجتماعی است که شخصیت‌هایش همگی مردم عادی جامعه هستند، یکی از اولین رمان‌های رئالیستی که از توده‌ی مردم برآمد و به چالش‌های جامعه‌ی سنتی ایران در گذار خود به یک جامعه‌ی مدرن پرداخت. رمانی که به‌گفته‌ی نجف دریابندری یک تراژدی عمیق با پرداخت صحنه‌هایی تداعی‌کننده‌ی رمان‌های بالزاک و تولستوی بود. محمدعلی اسلامی ندوشن نیز در مقاله‌ای که در مجله‌ی یغما نوشت، این رمان را بر خلاف جو مسموم وقت، نشانه‌ای از توانایی فرهنگ ایران برای شگفتی‌آفرینی دانست. علی‌محمد افغانی در این رمان نگاهی ویژ‌ه به بانوان و مشکلات و محدودیت‌های آ‌ن‌ها در جامعه‌‌ی ایران داشته است. در سال ۱۳۴۷ فیلمی بر اساس رمان شوهر آهو خانم و با همین نام با نویسندگی و کارگردانی داوود ملاپور ساخته شد.

علی محمد افغانی رمان شادکامان دره‌ قره‌سو را در سال ۱۳۴۵ منتشر کرد. رمانی عاشقانه که مانند اثر اول او بن‌مایه‌های اجتماعی دارد. بهرام شخصیت اصلی داستان به همراه پدرش به دستور خان منطقه‌ی خود در حال ساختن سدی بر رودخانه‌ی قره‌سو است. او در رفت‌وآمدهایی که به خانه‌ی خان دارد، با دخترش سروناز آشنا می‌شود و به او دل می‌بازد. این عاشقانه‌ی پرافت‌وخیز‌ بنیان داستان بلند افغانی را ساخته است.

رمان بافته‌های رنج نیز در سال ۱۳۶۱ منتشر شد. شخصیت اصلی رضوان نام دارد که همراه همسرش یاسمن و فرزندش سهراب در تیران اصفهان زندگی می‌کند. یاسمن با هنر قالیبافی که از کودکی آموخته و به آن اشتغال دارد، یاری‌گر رضوان در مدیریت هزینه‌های زندگی است. بخش‌هایی از رمان به روایت رضوان از گذشته‌ی سختش می‌گذرد. نویسنده از رهگذر این داستان که در بین سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۳۰ می‌گذرد، با سبک واقع‌گرایانه‌ی خود تصویری روشن از این دوره‌ی تاریخی سخت ارائه می‌دهد. زنان همچوم اکثر آثار افغانی جایگاه ویژه‌ای در رمان او دارند.

رمان دیگر علی محمد افغانی سیندخت نام دارد که آن نیز داستانی عاشقانه دارد که در دهه‌ی پنجاه شمسی در اهواز می‌گذرد. و مانند دیگر رمان‌های او دغدغه‌های اجتماعی نقش پررنگی در ساختن جهان داستانش ایفا کرده است. رد مسائل و مصائب زنان به عنوان دغدغه‌ی جدی نویسنده در رمان سیندخت هم دیده می‌شود.

شلغم میوه‌ی بهشته نام رمان دیگری از علی محمد افغانی است که در سال ۱۳۶۴ منتشر شد. داستان دو خانواده‌ی با علایق و سلایق مختلف که در دهه‌ی پنجاه شمسی در کنار هم در جنوب تهران زندگی می‌کنند. عابدین فرزند یکی از این دو خانواده، درگیر مرض عجیبی است، او علاقه‌ی عجیبی به شلغم خوردن پیدا کرده و هر روز فربه‌تر از روز پیشین می‌شود. این رمان کوتاه نیز بن‌مایه‌هایی مانند دیگر داستان‌های افغانی دارد. زنان همچنان مهم‌ترین دغدغه از مجموع دغدغه‌های سیاسی و اجتماعی او هستند. افغانی در هیچ یک از آثارش از برشمردن و عنوان کردن مشکلات و مسائل زنان غافل نشده است.

افغانی چند مجموعه داستان نیز منتشر کرده است. از جمله کتاب محکوم به اعدام که از پنج داستان با عنوان‌های محکوم به اعدام، زنده بگور، بالا بلنده، یک گردش تفریحی و فصل خوب سال تشکیل شده است. کتاب همسفرها نام مجموعه‌ای با سه داستان کوتاه از علی‌محمد افغانی است.

علی محمد افغانی رمان‌های دیگری نیز با نام‌های «بوته‌زار»، «دکتر بکتاش»، «دختردایی پروین»، «صوفی صحنه، دزد کنگاور»، «دنیای پدران و دنیای فرزندان»، «حاج الله باشی»، «خداحافظ دخترم» و «سنگی روی بافه» منتشر کرده است.

ویژگی‌های نوشته‌های علی محمد افغانی
شاید بتوان وصف‌های دقیق و با جزئیات از فضا و آدم‌ها را ازجمله دلایل اقبال به نوشته‌های افغانی دانست. برای او تمامی این جزئیات اهمیت داشت حتی اگر وصف شمایل دورترین شخصیت به آن ماجرا بود. در تیپ‌سازی شخصیت‌ها از محیط اطراف و افرادی که با آنها سروکار داشت و یا در جامعه می‌دید ایده می‌گرفت و این یکی از دلایلی بود که شخصیت‌هایی که او می‌پروراند بسیار باورپذیر و حتی یکی از خود ما به نظر برسند.

توصیف‌های او از اوضاع سیاسی و اجتماعی بستری که داستان در آن رخ می‌دهد کمک می‌کند تا ذهنیتی جامع از شرایط در ذهن خواننده نقش ببندد و در همین حین او انتقادش از اوضاع را نیز در متن داستان بیان می‌کند. افغانی در به‌کارگیری اصطلاحات و ضرب‌المثل‌های عامیانه مهارت داشت. او در کنار اینکه ادیبانه می‌نوشت به‌خوبی از این ویژگی کلام عامه استفاده کرده و نوشتار خود را دل‌نشین ارائه می‌داد. نقل است که توجه این نویسنده به زبان عامه و نثر فارسی سبب شده بود تا «بزرگ علوی» نویسنده شناخته‌شده درباره‌اش بگوید «افغانی پس از محمدعلی جمال‌زاده و صادق هدایت سهم به سزایی در غنی ساختن نثر فارسی دارد». برخی از منتقدان طولانی شدن جملات را از ویژگی‌های منفی آثار او دانسته‌اند. اتفاقی که باعث می‌شود سررشته اثر و اتفاق از دست خواننده بیرون شود و اتصال میان ماجراها به‌سختی برقرار بماند.

کتاب‌های تاثیرگذار بر افغانی

علی‌محمد افغانی از کتاب‌های صادق هدایت به‌عنوان آثاری که او را جذب کرده‌اند نام برده و نیز آثار چوبک و جمال‌زاده را نیز جذاب توصیف کرده است. او همچنین در نام بردن از کتاب‌های خارجی نیز به آثاری چون «خوشه‌های خشم» و «جاده‌های تنباکو» اشاره می‌کند و دلیل جذابیت آنها را شرح و بیان مشکلات طبقاتی جامعه می‌داند و ازقضا این همان امری است که در نوشته‌های خود او نیز به چشم می‌آید.

نظر دریابندری، سیروس پرهام و محمدعلی اسلامی ندوشن درباره افغانی
نقل است که «نجف دریابندری» که افغانی را هم قبل از زندان و هم بعدازآن می‌شناخته است در مطبوعات همان زمان و در باب کتاب «شوهر آهو خانم» چنین نوشته که «این داستان زندگی مردم عادی اجتماع ما تراژدی عمیقی پدیدآورنده و صحنه‌هایی را پرداخته که انسان را به یاد آثار «انوره دو بالزاک» و «لئون تولستوی» می‌اندازد».

بسیاری دیگر نیز در نقل‌های خودمانی و یا در جمع‌های ادبی به این کتاب پرداخته و یا در یادداشت‌های خود در توصیف آن چیزهایی نوشته‌اند. چنان‌که «سیروس پرهام» نیز در مجله راهنمای کتاب که یکی از ارزنده‌ترین مجلات زمان خود بود نوشته «بی‌هیچ گمان بزرگ‌ترین رمان زبان فارسی خلق‌شده و تواناترین داستان‌نویس ایرانی، درست همان زمان که انتظارش می‌رفت پا به میدان نهاده است» و یا «محمدعلی اسلامی ندوشن» در مجله یغما چنین نوشته که «انتشار شوهر آهو خانم نشان داد که به‌رغم سمومی که در هوا پراکنده است، هنوز ایران می‌تواند درست در لحظه‌ای که انتظار می‌رود شگفتی‌هایی از آستین بیرون آورد».